صندلی اداری یکی از مهمترین تجهیزات محیط کار است که نقش مستقیمی در سلامت جسمی و راحتی کاربر دارد. یکی از قطعات کلیدی این صندلیها، جک صندلی است؛ قطعهای استوانهای شکل که وظیفه تنظیم ارتفاع و جذب فشار را بر عهده دارد. با گذشت زمان و استفاده مداوم، باید به فکر تعویض جک صندلی اداری باشید چرا که به دلیل استهلاک ممکن است عملکرد طبیعی خود را از دست بدهد. شناخت نشانههایی که نشان میدهد زمان تعویض مکانیزم تنظیم ارتفاع صندلی اداری یا همان جک فرا رسیده است، به شما کمک میکند از مشکلات بزرگتر و خطرات احتمالی جلوگیری کنید. در ادامه این مقاله از مجله ریچیر، به پنج نشانه رایج و مهم اشاره میکنیم که دیدن هرکدام از آنها زنگ خطری برای تعویض جک محسوب میشود.
1- افت ناگهانی یا تدریجی ارتفاع صندلی
رایجترین نشانه خرابی جک، افت ارتفاع صندلی است. اگر هنگام نشستن روی صندلی، ارتفاع آن ناگهان پایین میآید یا به مرور در طول استفاده روزانه به آهستگی افت میکند، بدانید که گاز یا سیلندر داخلی جک دچار نشتی شده است.
این مشکل معمولا به دلیل فرسودگی لاستیکهای آببندی، نفوذ گرد و غبار به داخل محفظه، یا ضربههای مکرر به صندلی رخ میدهد. در چنین حالتی، دیگر امکان تعمیر وجود ندارد و بهترین راه، تعویض کامل جک است.
افت ارتفاع نهتنها باعث کاهش راحتی میشود، بلکه در درازمدت میتواند وضعیت نشستن را بر هم بزند و منجر به درد کمر و گردن شود.

2- عدم تنظیم ارتفاع یا گیر کردن اهرم
اگر اهرم تنظیم ارتفاع صندلی را میکشید ولی هیچ تغییری در ارتفاع ایجاد نمیشود، یا گاهی صندلی بیش از حد بالا میماند و پایین نمیآید، مشکل از سیستم داخلی جک است.
در حالت طبیعی، اهرم، شیر تنظیم گاز را باز میکند و فشار هوا موجب بالا یا پایین رفتن میشود. اما در جکهای فرسوده، مکانیزم داخلی از کار میافتد و اهرم دیگر نمیتواند جریان گاز را کنترل کند. بیتوجهی به این وضعیت، علاوه بر ایجاد اذیت در استفاده روزانه، ممکن است باعث شکستن ناگهانی بدنه فلزی جک یا آسیب به پایه صندلی شود.
3- شنیدن صدای تقتق، سوت یا نشت هوا
وقتی جک صندلی آسیب میبیند یا آببندی آن خراب میشود، ممکن است هنگام بالا و پایین رفتن صدای تقتق یا سوت شنیده شود. این صدا نشان میدهد که هوا از درون سیلندر به بیرون نشت میکند.
گاهی صدای خفیفی شبیه نشت باد از تیوپ دوچرخه به گوش میرسد. در این شرایط، جک عملا فشار کافی برای نگهداشتن صندلی در ارتفاع دلخواه را ندارد و بهزودی عملکردش کاملاً از بین میرود.
در مواردی هم صدای تقه ناشی از لق شدن اتصالات پایین جک یا پوسیدگی بدنه آن است که میتواند خطرناک باشد. در چنین حالتی، شاید بهتر باشد به فکر خرید صندلی اداری جدید باشید. برای خرید مبلمان اداری با تحویل فوری، میتوانید محصولات موجود در فروشگاه اینترنتی فستیبل را مشاهده کنید.

4- حرکت ناپایدار یا چرخش ناگهانی صندلی
اگر احساس میکنید صندلی در زمان نشستن یا برخاستن لق میزند، میچرخد یا احساس ثبات ندارد، جک ممکن است در محل اتصال به پایه یا مکانیزم صندلی آسیب دیده باشد.
در جکهای فرسوده، محور داخلی از جای خود شل میشود و دیگر نمیتواند تعادل وزن را حفظ کند. این موضوع بهخصوص در صندلیهایی که کاربر زمان طولانی روی آن مینشیند، خطر سقوط یا واژگونی را افزایش میدهد.
چنین حرکاتی نهتنها آزاردهندهاند، بلکه در محیطهای کاری با سطح سخت مانند سرامیک یا کفپوش، میتوانند باعث لغزش و آسیب بدنی شوند.
5- زنگزدگی، نشتی روغن یا شکستگی بدنه جک
آخرین و شاید واضحترین نشانه، آسیب ظاهری جک است. اگر زیر صندلی را نگاه کنید و مشاهده کنید که بدنه جک زنگ زده، روغن از آن چکه میکند، یا بدنه فلزی ترک خورده است، زمان تعویض فرارسیده است.
زنگزدگی معمولاً در محیطهای مرطوب یا در اثر تمیز نکردن منظم صندلی ایجاد میشود. روغنریزی هم نشانه از بین رفتن آببندها و خرابی کامل سیستم داخلی است. در هر دو حالت، ادامه استفاده از چنین جکی خطرناک است.

خطرات عدم تعویض جک صندلی اداری
بسیاری از افراد، خرابی جک صندلی را مسئلهای کوچک تصور میکنند؛ اما در واقع بیتوجهی به آن میتواند مشکلات جدیتری ایجاد کند.
- خطر سقوط ناگهانی: جک معیوب ممکن است هنگام نشستن بهطور ناگهانی پایین برود و باعث سقوط یا ضربه به کمر شود.
- آسیب به ستون فقرات: ارتفاع نادرست صندلی باعث قرارگیری نامناسب بدن و افزایش فشار روی مهرههای کمر و گردن میشود.
- خرابی سایر قطعات صندلی: جک معیوب میتواند باعث فشار اضافی روی پایه یا مکانیزم شود و به مرور زمان آنها را نیز خراب کند.
- کاهش بهرهوری کاری: نشستن مداوم روی صندلی غیرپایدار، تمرکز و راحتی را کاهش میدهد و بهرهوری کاری را پایین میآورد.
- احتمال آسیب به کفپوش یا وسایل اطراف: وقتی صندلی تعادل ندارد، ممکن است ناگهان حرکت کند و به وسایل اطراف برخورد نماید.
بنابراین، تعویض جک نهتنها اقدامی برای راحتی است، بلکه به نوعی اقدام ایمنی نیز محسوب میشود.
نکات مهم هنگام تعویض جک صندلی اداری
هنگام تعمیر جک صندلی اداری، حتما به چند نکته توجه کنید.
- ابعاد و نوع جک: طول کلی، طول بدنه، و قطر خارجی باید با مدل قبلی یکی باشد.
- ظرفیت تحمل وزن: اگر از صندلی زیاد استفاده میکنید یا وزن بالایی دارید، جکی با کلاس بالاتر (مثلا کلاس ۴) تهیه کنید.
- کیفیت برند: جکهای بینام و ارزانقیمت معمولا عمر کوتاهی دارند. برندهای معتبر با استاندارد BIFMA یا SGS قابل اعتمادترند.
- نصب ایمن: تعویض جک باید با دقت و در محیط ایمن انجام شود؛ اگر ابزار یا تجربه ندارید، بهتر است از تعمیرکار کمک بگیرید.

جمعبندی
جک صندلی اداری بخش کوچکی از ساختار صندلی است، اما نقشی حیاتی در راحتی و ایمنی دارد. افت ارتفاع، صدای غیرعادی، حرکت ناپایدار یا نشتی، از واضحترین نشانههای خرابی آن هستند. با تعویض بهموقع این قطعه، نهتنها از خطرات احتمالی جلوگیری میکنید، بلکه عمر مفید صندلی خود را چند سال دیگر افزایش میدهید. بنابراین اگر یکی از نشانههای بالا را در صندلیتان دیدید، تعلل نکنید — وقت تعویض جک صندلی شما رسیده است. در نهایت اگر نیاز به تعویض تخصصی جک صندلی اداری داشتید، میتوانید با مراجعه به کلینیک تخصصی تعمیرات مبلمان اداری ریچیر، با خیالی آسوده صندلی خود را نو کنید.
سئوالات متداول
- آیا جک صندلی اداری قابل تعمیر است؟
در بیشتر موارد خیر. جکها بهصورت پلمبشده تولید میشوند و در صورت نشتی یا خرابی، باید تعویض شوند.
- عمر مفید جک صندلی چقدر است؟
بهطور میانگین بین ۳ تا ۵ سال، بسته به کیفیت جک و میزان استفاده.
- اگر جک خراب را عوض نکنیم چه میشود؟
صندلی بهتدریج غیرقابل استفاده میشود و احتمال سقوط یا آسیب به بدن و وسایل اطراف افزایش مییابد.